Het geluk te overleven
Het geluk te overleven
augustus 2020
Wanneer Jaan Willem Mobach (1894), zijn vrouw Johanna (1897) en hun drie zonen Gerard, Piet en Jan met het schip ‘Indrapoera’ naar Djokdjakarta vertrekken, hebben ze geen idee wat hen te wachten staat. De jaren tot 1942 – waarin er nog 3 dochters worden geboren – verlopen in betrekkelijke rust. Dat verandert wanneer op 8 maart 1942 Nederlands-Indië in handen van Japan valt.
Alle Nederlanders, Indische Nederlanders en Europeanen belanden in Japanse interneringskampen, net als veel Molukkers en Chinezen. In deze ‘Jappenkampen’ komen naar schatting 30.0000 mensen om door honger, uitputting en martelpraktijken.
‘We hebben geluk gehad.’ Dit zijn de woorden van Jan Mobach wanneer hij vertelt over zijn familie in Nederlands-Indië tijdens en net na de oorlogsjaren. Zijn herinneringen heeft hij vastgelegd in een document, waarin hij terugblikt naar zijn pubertijd tijdens de Japanse bezetting van Java. Ook vader Jaan Willem heeft zijn herinneringen opgetekend in ‘Gevangene van Nippon’. Deze twee documenten vormen de basis van dit boek, waarmee een grote wens van Jan in vervulling is gegaan.
Omdat het hier om een heel gezin gaat, dat elkaar is kwijtgeraakt in de oorlog en – puur geluk – waarvan alle leden na de oorlog herenigd worden, zouden de ervaringen van moeder Johanna het beeld vollediger maken. Om die reden heeft Daan Fousert aan schrijfster Monique Melief gevraagd om het verhaal van moeder Johanna vanuit haar perspectief op te tekenen, gebaseerd op de feiten.
Met de capitulatie van Japan eindigt op 15 augustus 1945 de Tweede Wereldoorlog in Nederlands-Indië. Maar twee dagen later roept Indonesië de onafhankelijkheid uit. Nederland heeft het niet zien aankomen. De periode die erop volgt – de Bersiap –, waarin velen slachtoffer worden van marteling, verkrachting en moord door Indonesische nationalisten is zo mogelijk nog gewelddadiger.
In deze uiterst onveilige en onzekere omstandigheden keren de gezinsleden druppelsgewijs naar Nederland terug, vader Jaan Willem als laatste eind juni 1946.
Te bestellen via: www.elikser.nl/het-geluk-te-overleven.htm